Son zamanlarda sizlerin de sık gördüğü üzere birçok şehirde kültür yolu sanat festivali adı altında etkinliklerin yapıldığı görülmektedir. Ülkenin tamda bir ekonomik çıkış arayışında olduğu bir önemde, zaruri olmayan bu ve buna benzer harcamaların yapılmasına akıl sır erdirmek mümkün değildir. Belediyelerinde buna katılması işin üzerine tuz biber ekmiştir.
Her geçen gün yeni vergilerin icat edildiği ve devletin tasarruf tedbiri aldığı bir dönemde gereksiz harcamaların yapılmasını alkışlamak hangi mantık ile izah edebiliriz? Ekonomik kriz dönemlerinde devletlerin ve yerel yönetimlerin kültür, sanat adı altında yaptıkları harcamalar elbette ki eleştirilerin odağı olacaktır ve olmalıdır.
Bu tür organizasyonların iptal edilerek yerlerine kamu kaynaklarının daha acil ve önemli olduğu alanlara yönlendirilmesi gerekmez mi? Örneğin sadece fakir çocuklara okullarda öğle yemeği desteği verilmesi gibi…
Sözüm ona adına sanatçı denilen bu şahıslara tomarlarca para verildiğini herkes bilir. Bir taraftan ülkenin bir kısım çocuğu okullarda aç iken bir iki saat göbek atmak için bu ve benzeri harcamaları aklım ve vicdanım kabul etmemektedir. Organizasyonların sponsorlar üzerinden gerçekleştirilmesi gerektiğine inanıyorum. Yâda parası olan biletini alıp gitsin keyfini yapsın.
Hükümetlerden ekonomik kriz dönemlerinde esas önceliklerinin kamu bütçesini etkili kullanmak ve temel hizmetleri aksatmadan sürdürmek olması istenir.
Ekonomik krizin derinleştiği, yeni vergilerin getirildiği ve tasarruf tedbirlerinin açıklandığı, mali disiplinin sağlanması adına yeni önlemlerin alınmaya çalışıldığı bir dönemde, Türkiye genelinde tek bütçe sistemine geçilerek her kurumun kendi kafasına göre harcama yapması engellenmelidir.
Bunun aksi durumunda, kültürel organizasyonlar vb. gibi harcamaların aciliyetinin sorgulanması doğaldır. Zira halkın büyük bir kesimi temel ihtiyaçlarını karşılamakta zorlanırken kamu kaynaklarının eğlence ya da kültürel etkinliklere harcanması tepki çekmelidir. Eğer çekmiyor ise bunda bir terslik var demektir.
Bununla birlikte, içi boş kültürel etkinlikler tamamen sembolik ve önemsiz faaliyetler olarak değerlendirmekteyim. Kriz zamanlarında toplumsal moral ve dayanışma büyük önem taşır, ancak bunu varlıklı insanlar kendi imkanları ile yapmalıdırlar. Sanat ve kültür etkinlikleri devletin finansmanı ile gerçekleştirmek ekonomik koşulları zor geçen insanlara haksızlıktır.
Nerde ise tüm belediyelerin borçlu olduğu bir ülkede daha öncelikli harcamalar tercih edilmelidir. Ekonomik krizlerde bile hükümetlerin “hayat devam ediyor” mesajı vermek, toplumsal psikolojiyi güçlendirmek amacıyla böyle etkinlikleri düzenlemeye devam ettiği söylenebilir. Ancak bu durum, mevcut kaynakların kullanımı konusunda bir tartışma yaratır. Kriz dönemlerinde temel hizmetlere ve sosyal yardımlara öncelik verilmesi gerekir.
Bir diğer önemli nokta, bu tür organizasyonlar için ayrılan bütçenin ne kadar şeffaf olduğudur. Zaten Kamuoyunun asıl tepkisi, kaynakların etkin kullanılmadığı ya da gereksiz harcamalar yapıldığı düşüncesinden kaynaklanmaktadır. Kriz dönemlerinde halkın, devletin her kuruşunun doğru yerlere harcandığından emin olmak istemesi kadar doğal ve insani bir şey olamaz. Kültürel organizasyonlar için ayrılan bütçeler şeffaf bir şekilde açıklanmazsa ya da bu harcamalar halkın diğer acil ihtiyaçlarının önüne geçiyor ise, bu tür etkinliklerin acilen iptal edilmeleri gerekmektedir.
Bu tür etkinlikler tamamen iptal edilmezse bile yerine, daha düşük maliyetli ya da sponsorlarla gerçekleştirilen projelere yönelmek en mantıklısı olacaktır. Yâda, ekonomik anlamada çok büyümüş ulusal şahıslar yerine, yerel ekonomiye katkı sağlayan etkinlikler (örneğin, küçük çaplı konserler, yerel sanatçıların desteklendiği organizasyonlar) kamuoyunun tepkisini çekmeden devam ettirilebilir.
