Bölgemizde her geçen gün emek yoğunluklu sektörlerin açılması ile birlikte, işçi ve işverenleri ilgilendiren iş hukukunun bilinmesi ve uygulanması konusu çok önem arz etmeye başlamıştır.
Genel manada iş kanunun hep işçilerin lehine olduğu kanısı ve düşüncesi, işverenlerin bu konulara gereken önemi göstermemelerine neden olduğu ve nasıl olsa her şey bizim aleyhimize olacak düşüncesi ile birlikte gerekli titizliğin, özenin gösterilmediği anlaşılmaktadır.
Ancak, iş kanunun gereklerinin tam uygulanması durumunda İŞVERENLEREDE çok büyük hakların verildiği görülecektir. Bunu uygulayacak kişi ve iradenin olması yeterlidir.
İş sözleşmesinin bildirimsiz olarak feshine imkân veren haklı sebeplerin ortaya çıkması durumunda iş sözleşmesi kendiliğinden sona ermediğinden, iş sözleşmesini fesih hakkı kazanan tarafın bu hakkını kullanarak sözleşmeyi sona erdirmesi gerekmektedir.
Feshin “bildirimsiz” olmasının nedeni, bu bildirimin iş sözleşmesini anında (derhal) sona erdirmesidir.
Belirli veya belirsiz süreli iş sözleşmeleri sınırlı sayıdaki bazı nedenlerin gerçekleşmesi durumlarda işveren tarafından bildirimsiz olarak (derhal) feshedebilir.
İş sözleşmesinin feshini gerektiren haklı sebepleri kısaca başlıklar şeklinde yazarsak;
- Sağlık Nedenleri
- İşçinin Kusurlu Davranışı Sonucu Hastalanması veya Sakatlanması
- İşçinin Tedavi Edilemeyecek Hastalığa Tutulması
- İşçinin Kusuru Bulunmaksızın Hastalık veya Kazaya Uğraması, Gebelik ve Doğum Nedeniyle Devamsızlıkta Bulunması
- Ahlak ve İyi Niyet Kurallarına Uymayan Durumlar
- 1. İşçinin İşvereni Yanıltması
- İşçinin Namus ve Şerefe Dokunacak Davranışlarda Bulunması
- İşçinin Bir Başka İşçiye Cinsel Tacizde Bulunması
- İşçinin Sataşmada Bulunması
- İşçinin Doğruluk ve Bağlılığa Uymayan Davranışlarda Bulunması
- İşçinin İşyerinde Suç İşlemesi
- İşçinin İşe Devamsızlıkta Bulunması
- İşçinin Görevini Yapmamakta Israr Etmesi
- İşçinin İş Güvenliğini Tehlikeye Düşürmesi veya İşverene Zarar Vermesi
- Zorlayıcı Nedenler
- İşçinin Gözaltına Alınması Veya Tutuklanması
Yukardaki ana başlıkların ne anlam ifade ettiklerine dair açıklamalarına bakılabilir. Yazının uzamaması adına sadece ana başlıklar yazılmıştır.
Bildirimsiz Fesih Hakkını Kullanma Süresi:
İş sözleşmesinin işveren ve işçi tarafından bildirimsiz feshinde uygulanma süresi 4857 sayılı İş Yasası’nın 26.maddesinde düzenlenmiştir.
Buna göre, “ahlak ve iyi niyet kurallarına uymayan hallere” dayanarak sözleşmenin işveren veya işçi tarafından feshinin, taraflardan birinin bu çeşit davranışlarda bulunduğunu diğer tarafın öğrendiği günden başlayarak altı iş günü içinde ve her halde fiilin gerçekleşmesinden itibaren bir yıl içinde kullanılması gerekmektedir.
İşveren tarafından iş sözleşmesinin derhal feshedilebilmesi için İş Yasasında öngörülen nedenlerden en az birisinin gerçekleşmiş olması koşulu bulunmaktadır.
İş Yasasında belirtilen fesih nedenlerinden en az birinin gerçekleşmemiş olması, işveren tarafından fesih hakkının süresi içinde kullanılmamış olması, fesih nedeninin ispat edilememesi, iş sözleşmesinin feshinde iş sözleşmesi veya toplu iş sözleşmesinde öngörülen usule uyulmamış olması, fesih için gösterilen nedenin feshi gerektirecek haklı neden oluşturmaması, gibi durumlarda yapılan fesih haksız fesih olmaktadır.
Yukarda tüm anlatılanların ışığında şunu söylemek gerekir ise, aslında iş kanunu ne kadar işçiye hak tanımış ise, aynı şekilde de işverene de belli bazı hakların verildiğinin bilinmesi gerekmektedir.
BİRAZ ÖNEM VE GAYRET GÖSTERMEK YETERLİ OLACAKTIR…
