Çok değil bundan 50 yıl önce damlarda yatmak gelenek hâlindeydi. Bu yöntem evin tavanına yataklar serilerek yapılırdı önceleri.
Onun da kuralları sonradan değişti. Taht adı verilen yerden yüksek profil demirden imal edilen ve üzerine yatak serilen karyola tipli aletler yapıldı.
Onlara direkler takılarak perdeler çekilirdi.
Bir aile rahatlıkla bu tahtların üzerinde yatabiliyordu.
Bunlar neden yapıldı?
Çocukların bazıları gecenin bir vakti uyanıp kendini yerde sanması ve evin damından düşmesi ile sonuçlanması buna sebepti. Toprak tavanlı evlerde tahtların kurulmasının bir başka sebebi damlarda haşereler olduğu içindi. Bu uygulamalar korunma yöntemleriydi.
Sonra betonarme binalar yapıldı.
Vatandaşlar damda yatmaktan vaz geçtiler mi?
Hayır.
Bir veya iki katlı evlerin damları yine tahtlar ile doluydu.
Sebep neydi derseniz? Aşırı ve bunaltıcı sıcaklar. Bu deneyimi yaşayan biri olarak söylemek isterim ki, muhteşem uyku uyurduk.
Yatağa uzandığınızda gökyüzüne baktığımızda göklerde milyonlarca yıldız vardı.
Arada gökyüzünden yıldızlar kayıp düşerlerdi. Bu olay halk arasında birinin öldüğüne işaret olarak yorumlanırdı.
Bu düşünceye göre dünyadaki bütün insanlar kadar yıldız vardı. Bunları düşünerek uykuya dalardım.
Sabahın serin rüzgârı ile bambaşka bir zevki yaşardım. Sonra güneşin doğuşu ve o muhteşem manzarayı seyretmenin verdiği haz.
Çok katlı binalar ve üzerlerin konan çatılar bu geleneği sonlandırdı.
Köylerde hala bu gelenek devam ediyor mu?
Bilmiyorum desem yalan olmaz.
Bu güzel geleneğin yerini ne aldı?
Sulu kılımalar, tavan vantilatörleri, elektrikli soğutucular.
Külfeti bir serinleme yöntemi olması dışında birçok hastalığın yaşanmasına da sebep olan bir sistem kullanılmaya başlanmıştı artık.
Bedava serinlemek çok eğlenceliydi.
