KOAH NEDİR?
Kronik Obstrüktif Akciğer Hastalığı (KOAH), nefes darlığı, öksürük ve balgam gibi kalıcı solunum şikayetleriyle kendini gösteren, önlenebilir ve tedavi edilebilir bir akciğer hastalığıdır. Erken yaşta da başlayabilen bu hastalık, genellikle ileri yaşlarda daha sık görülür. Dünya genelinde her 10 yetişkinden biri KOAH hastasıdır. Ancak hastaların %60-85’i, yetersiz tanı nedeniyle tedavi almayı kaçırmaktadır. Türkiye’de 45 yaş üstü bireylerde doktor tanılı KOAH sıklığı ortalama %8,8’dir.
KOAH’IN BAŞLICA NEDENLERİ
Tütün ve tütün ürünlerinin kullanımı, hava kirliliği ve fosil yakıtlar gibi kirleticilere maruz kalmak, KOAH’a yol açan en önemli risk faktörleridir. Sigara içmenin, KOAH’ın en yaygın nedeni olduğu yapılan araştırmalarla ortaya konmuştur. Ayrıca, çocuklukta geçirilen akciğer enfeksiyonları ve pasif sigara içiciliği de hastalığa zemin hazırlayabilir.
İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ VE KOAH
Küresel iklim değişikliği nedeniyle yaşanan anormal hava olayları, orman yangınları ve aşırı hava koşulları KOAH görülme sıklığını artırabilir ve hastalığın seyrini olumsuz etkileyebilir. Bu tür hava olayları, erken ölümlere dahi yol açabilir.
KOAH’IN BELİRTİLERİ VE TANISI
KOAH’ın en sık görülen belirtileri arasında öksürük, balgam, nefes darlığı ve yorgunluk hissi yer alır. Bu şikayetler hastalığın ilerlemesiyle daha da artar ve yaşam kalitesini olumsuz etkiler. KOAH tanısı, basit bir “nefes ölçüm testi” ile kolayca konulabilir. Bu test, hava akımında azalma göstererek solunum yolu tıkanıklığını belirler.
KOAH TEDAVİSİ VE KORUNMA YÖNTEMLERİ
KOAH’ın tedavisinde genellikle inhaler adı verilen nefes açıcı ilaçlar kullanılır. Bu ilaçlar, hava yollarındaki daralmayı azaltarak hastanın rahatlamasını sağlar. Bunun yanı sıra grip ve zatürre aşıları, hastaların hastalığın seyrini kötüleştirecek enfeksiyonlardan korunmasını sağlar. Solunum yetmezliği yaşayan hastalar için oksijen tedavisi veya solunum cihazı tedavisi gibi yöntemler uygulanabilir. Ayrıca, akciğer rehabilitasyonu hastaların yaşam kalitesini artırır.
“HAVAMIZI KORUYALIM, KOAH’SIZ YAŞAYALIM”
Bu yılki Dünya KOAH Günü teması, temiz hava ve akciğer sağlığının önemine dikkat çekiyor. İklim değişikliğinin etkilerinin de vurgulanacağı bu gün, hava kirliliği ile mücadele etmenin ve akciğer sağlığını korumanın önemini öne çıkarıyor.
Sağlıklı Akciğerler İçin Öneriler
Batman İl Sağlık Müdürü Uzm. Dr. Semih Canpolat, sağlıklı akciğerler için şu önerilerde bulundu: Tütün ve tütün ürünlerini kullanmayın. Soluduğunuz ortam havasını temiz tutun. Düzenli ve dengeli beslenin. Düzenli egzersiz yapın. Yaş grubunuza uygun aşınızı olun. İklim değişikliğine duyarlı olun.
