Ülkemizde yeni ekonomik model adı altında bir model denenirken, hepimiz denek olarak kullanılıyoruz.
Hepimiz derken, esnafından memuruna, sanayicisinden, ihracatçısına, işçisinden işsizine kadar herkes ve hepimiz birer denek olarak, bu modele kurban ediliyoruz.
Çağdaş modern dünya sının bilimsel ekonomik modellerine aksine ve inadına bu model denenirken, her şey altüst olmaktadır.
Şimdi sarayın yeni ekonomik modeline bir göz atalım, geçen gün ilk defa kamuoyuna açıklanan bu ekonomik modelde;
“Cumhurbaşkanlığı Ekonomi Danışmanı Cemil Ertem tarafından Kasım ayı sonunda hazırlanan sunumda, “Yeni Ekonomik Modelin” temel amacı, “Yeni ekonomik modelde düşük faiz ortamı ile yatırımların desteklenmesi, büyümenin ve istihdamın sürdürülebilir hale getirilmesi, rekabetçi kur avantajı ve yatırımların artmasıyla ihracatın artırılması ithalatın düşürülmesi ve nihayetinde cari açığın cari fazlaya evrilerek dış borca bağımlılığın ortadan kaldırılması amaçlanmaktadır” olarak tanımlandı. Maliye politikasına yönelik olarak ise bir hedef konularak, “Dolaylı vergilerin azaldığı, doğrudan vergilerin arttığı çağdaş bir bütçe anlayışına geçmeyi hedefliyoruz” denildi.”
Bu modelin kuramsal yönü ile ve daha doğrusu temennileri ile çok güzel bir model olarak ilk bakışta cazip gelebiliyor, ancak uygulama alanı yönünde sıkıntıları çok.
“Sunumda “Dış borca, sıcak paraya dayalı bir dış ticaret rejimi ile yüksek faizin sonucu olan yüksek borç, sıcak para ve ithalata dayalı büyüme modeli” uygulanmayacağı vurgulanarak, temel politikalar şöyle sıralandı:
Net döviz girişine, küresel rekabete dayalı bir dış ticaret rejimi.
- Düşük faizle yatırımları önceleyen, ihracatın ithalatı karşılama oranının çok üzerinde olduğu, cari fazla veren, küresel rekabette ve teknoloji ihracında öncü yeni bir büyüme modeli.
- Toplam faktör verimliliğini esas alan, nitelikli işgücü ile hakkaniyetli bir ücret politikasına önem veren, refah düzeyi giderek artan bir üretim ve teknoloji üssü olmaya öncelik vermek.
Yeni modelin reform alanları şöyle sıralandı:
- Sağlıklı işleyen, mali derinliği ve çeşitliliği esas alan bir finansal yapı.
- Banka sistemimizin sermaye ve aktif kalitesini yukarı çekmek.
- Reel sektörü banka sistemi dışında da finanse edecek çağdaş finansal yapıları hızla oluşturmak.
- Tarımda kendine yeterli, tarladan sofraya arz zincirini ve fiyatlamasını en sağlıklı şekilde sağlayarak gıda enflasyonunu gündemden kaldırmak.”
- Tarımda kendine yeterli, tarladan sofraya arz zincirini ve fiyatlamasını en sağlıklı şekilde sağlayarak gıda enflasyonunu gündemden kaldırmak.”
Eni modelin reform alanlarına gelince bence iktidar bu nalanda çok tıkanıyor ve bu reformları yapamadığı için bu yeni sistem de başarılı olamıyor.
Yeterince ihracat yapılamıyor, nedeni ise yükselen kurlarla tedarik edilemeyen, dışa bağımlı ham madde ihtiyacı.
Yükselen kurlara bağlı olarak yükselen iç fiyatlar ve özellikle temel tüketim maddelerindeki aşırı fiyat artışları ile yükselen enflasyon.