Son 10 yılda ,yani 2009 yılından günümüze çeşitli dönmelerde (5811-6111-6736-7143) sayılı yasalar ile 4 tane matrah artışı yasası, diğer adı ile af yasası çıkarıldı. Bu yasalar ile geçmişte mükelleflerin yapmış oldukları hataların üzerine bir çizgi çekilerek yeni sayfa açmaları imkanı sağlandı.
Ancak öyle görülüyorki;bu yasaların firmalar nezdinde çokta etkili oldukları söylenemez. Yani işletmelerin ,kendilerine bir dönüm noktası seçip bunun üzerine mümkün olabildiğince işi profesyonelce yapma yönünde çaba göstermedikleri görülmektedir.Yada bir anlamda devletin bunu bilerek ,zaten yapan yaptığını yapmış en azından bizde biraz nemalanalım mantığı ile hareket edildiğinde söylemek yanlış olmaz. Doğrusu bu yöntem hem hızlı hem de sonuç getirici olması bakımından mantıklıda görülebilir.
7143 sayılı yasanın matrah artışı yönünden süresi 31/08/2018 de dolmaktadır.Bu aralar vergi müfettişleri bir çok kişiyi arayıp bazı yıllar ile ilgili matrah artışı yapmalarını tavsiye etmektedirler. Ancak ,insanlar vergi incelemesine girme sebebinin sadece alınan faturadan kaynaklı olduğunu düşünmektedirler. Hatta bazıları tüm faturalarım sağlam neden incelemeye girmişim diye sitem etmekte ve bunu uzun uzun anlatmakta bize düşmektedir. Keşke vergi müfettişleri doğrudan mükellefleri arasaydılar….
Hiçbir mükellef doğal olarak vergi incelemesine tabi tutulmak istemez. Vergi incelemesine girmiş olan bir firma ile ilgili olarak mutlaka bir şeyler bulunma ihtimali yüksektir. Çünkü vergi mevzuatına uyma ve bunu tatbik etme anlamında büyük bir bilinç eksikliğinin olduğunu rahatlıkla söyleyebilirim. Onun için İncelemelerin tamamına yakınında da mükelleflere ek vergi tarhı ve vergi cezasının çıkarıldığını görüyoruz.
Vergi incelemesi geçirecek miyim diye düşünen işletmeler için son çıkan 7143 sayılı yasa can simidi niteliğindedir. PEKİ NEDEN VERGİ İNCELEMESİNE GİREBİLİRSİNİZ? Onun bazı sebeplerini izah etmeye çalışalım. Bir konu genel olarak taranırken, Sektör incelemeleri sırasında, Karşıt incelemeler nedeniyle, Beyanname, ekleri ve dipnotlardaki tutarsızlıklar, Mükellefin, sahte ve muhteviyatı itibariyle yanıltıcı belge kullananlar listesine girmesi, Kasa hesabının şişkin olması, KKEG’lerin şişkin olması, Yüksek ortaklar cari hesabının olması, Sürekli ve yüksek oranda devreden KDV, Sürekli yapılan hatalar ve düzeltme beyanları, İade talepleri, Sürekli zarar edilmesi, Karlılık oranının sektörel beklentiye uygun olmaması, Açıklamaların net, anlaşılır ve ikna edici olmaması, İhbar durumunda, Tesadüfen, Bankalar, borsa vb. kaynaklardan toplanan verilerin beyanlarınızla karşılaştırılması nedeniyle.
1- İhbar: Öncelikle bir mükellef hakkında ciddi ve somut belgelere dayalı bir ihbar varsa bu ihbarın konusuyla sınırlı olarak bir vergi incelemesi yapılabilir. 2- Sahte belge düzenleme veya kullanma: Sahte belge, yani halk diliyle naylon fatura, düzenleyen veya kullananlar Gelir İdaresi'nin kullanmış olduğu teknolojik altyapısı sayesinde elektronik ortamda rahatlıkla tespit edilebiliyor. Örneğin sahte belge düzenleyen bir mükelleften mal veya hizmet satın alırsanız bu sahte alış teknolojik imkanlarla tespit ediliyor ve incelemeye alınıyorsunuz. 3- Düşük kar oranları: Mali tablolarınızda, faaliyette bulunduğunuz sektördeki diğer mükelleflere göre bariz derecede daha düşük oranda bir karlılık oranı gözüküyorsa vergi incelemesi geçirebilirsiniz. Düşük kar oranı haklı sebeplere dayanıyorsa korkacak bir şey yok demektir. 4- Karşıt inceleme: Mal veya hizmet alışverişinde bulunduğunuz mükelleflerin vergi incelemesi geçirmesi durumunda vergi inceleme elemanı gerek görürse sizin kayıtlarınızı diğer mükellefin kayıtları ile karşılıklı mutabakat çerçevesinde denetleyebilir. 5- Yüksek rakamlı indirim ve istisnalar: Beyannameniz üzerinde ticari bilanço karından düştüğünüz istisna veya bağış gibi indirimler çok yüksek rakamlarda ise bu rakamın doğruluğu açısından inceleme yapılabilir. 6- Diğer kurumlardan gelen bilgiler ışığında inceleme: Gelir İdaresi hem kamu kurum ve kuruluşları ile hem de başta bankalar olmak üzere özel sektör kuruluşları ile oldukça önemli bilgi paylaşımı yapmakta. Bu kapsamda, gelen verilerin değerlendirilmesi neticesinde banka hesap hareketleriniz riskli görülebilir. Ya da örneğin tapu kayıtlarından yapmış olduğunuz gayrimenkul alım satım işlemleri tespit edilebilir ve bu işlemler sebebiyle incelemeye alınabilirsiniz. 7- Sektör incelemeleri: Faaliyette bulunduğunuz sektörde vergi kaybı yaratan bir husus tespit edildiğinde tüm sektör firmaları bu hususla sınırlı olarak incelenebilir.
Onun için kimse ben çok sağlam işimi yapıyorum deyip işi hafife almasın. Maliyenin Azrail misali kimi ne zaman yakasından tuttacağı belli değildir. Bizden söylemesi. Bu fırsatı kaçırmayın derim…..