Son günlerde bir çok kişive şirkete SGK tarafından yüklü miktarda ceza gönderildiğine şahit olmaktayız.Kayıt dışı istihdam ile mücadele(KADİM)kapsamında ,resmi kurumlar,bankalar,noterler vb.gibi kurum tarafından tutulan tunak veya kesilen idari para cezalarının SGK ya bildirilmesi sonucu resen sigortalılık tescillerin yapılmasından dolayı cezalar yazılmaktadır.
KADİM kapsamında Tüm devlet kurumları,noterler,bankalar gibi kurumlar tarafından SGK ya bilgi akışının yapılması yasal zorunluluk haline gelmiştir.Kurumlar tarafından gönderilen bilgiler doğrultusunda ,SGK kendi kayılarına bakarak,adı giden şahsın sigortalı olup olmama durumuna göre cezayı basmaktadır.Bunu yaparken her hangi bir araştırma veya kişinin gerçekten de orada çalışıp çalışmadığının işçi ve işveren bazında teyidi yapma yoluna gidilmemektedir.
ÖRNEĞİN;Günün birinde işyerinizin kapısı çalınır.Gelen kişi postacıdır.Taahütlü bir evrak getirmiştir.Kapı çalındığında büronuza misafir olarak gelen arkadaşınız kapıyı açmış ve teslim tutanağına TC sini ve adını yazıp imza atmıştır.Sonra bir bakmışsınız ki ,size SGK tarafından yüklü bir cezanın gönderildiğini göreceksiniz…Biliyorum sizlere çok saçma ve mantıksız gelmektedir.Mallesef bu tür hadiseler bire bir yaşanmıştır.
Yada ,işçilerinizi servis ile taşırken yolda trafik polisi aracı durdurmuş ve yaptığı tespitte araçta bulunan işçilerin isimlerini almıştır.O araçta SSK sı olmayanlar emniyet müdürlüğü tarafından SGK bildirilir.SGK ,adı gelen kişileri kendi kayıtlarında kontrol eder.Eğer sigortalı değiller ise reesen işlem yapıp ceza kesmektedir.Bu cezalar o kadar yüksek ki ,adeta adamı felç edecek niteliktedir.Bir diğer örnek;Şirketiniz adına kayıtlı aracı bir eşiiz veya dostunuza emaneten vermişsiniz.Aracı emanet alana Yolda ceza kesildiğinde , SGK ya giden bilgiye göre işlem yapılarak şirkete ceza kesilmektedir.
İşin bir diğer trajik yönüde şudur.Ceza kesildiği için ,ilgili dönemlerde herhangi bir SGK teşviğinden yararlanılmış ise ,yararlanılan indirim tutarı geri alınmaktadır…
Bunun gibi bir çok örnek sıralayabiliriz.Asıl önmeli olan konu, kesilen bu cezaların sorgulanmadan kesilmesidir.Bu anlattıklarım gerçek ve yaşanmış olaylardır.Şimdiye kadar bir çok kişi ve kuruma çok yüklü miktarda cezalar kesilmiştir.Cezaların kesilmeden önce adları SGK bildirilen şahıslar nezdinde bir araştırmanın yapılması ,bu kişilerin verecekleri ifadeler doğrultusunda ve işverenlerin dinlenmesi sonrasında gerekli işlemlerin yapılması gerekli olduğunu düşünüyorum.Yapılan işlemin ancak bu şekilde vicdanları tatmin edebileceğine inanıyorum. Yazılı mevzuaatı yazanlar olaya bi haber oldukları için konunun ince ayrıntısına girmedikleri görülmektedir.Yoksa, memur arkadaşlar kafasına göre hareket edip ceza kesmiyorlar.Genelde yapılan yasalarda, genelgelerde ,yönetmeliklerde konu tam açıklanmamakta yada anlaşılmaz bir uslup ile kaleme alınmaktadır.
Buna benzer bir çok olay yaşanmış ve kesilen cezaların mahkemelere taşındığı görülmektedir.Karşılaştığım bir davada ,trafik polisleri şehir içi yolcu taşıması yapan minübüs şöfürüne ceza kesmiş ve SGK ya bildirimde bulunmuştur.SGK polis tutanağona istidaneden cezayı kesmiştir.Cezayı yiyen taraf olayı mahkemeye taşımış ve iadere mahkemesi kesilen cezayı kaldırmıştır. Cezanın kaldırılması gerekçesinde ,cezanın SGK tarafından kesilmeden önce mutlaka tarafların dinlenmesi gerektiği ,kesilen cezanın tarafların ifadesi alınmadığı için haksız bir fiil olduğuna karar vermiştir.
Şu aralar bir çok kişiye ceza tebliğatların gideceği görülmektedir.Yasal mevzuatta yani ilgili konu ile düzenlenen genelgelerde cezanın kesilmeden önce tarafların dinlenmesi veya dinlenmemesi yönünde herhangi bir ibarenin olup olmadığını görmedim.Bu konuda idarenin insiyatif alıp ,ceza kesmeden önce tarafları dinleyip ,bunun sonucunda karar vererek ceza keme noktasında hareket etmesi daha mantıklı olacağı kanısındayım.Tabi buna yasal bir engel yoksa ve buna rağmen bu hassasiyet gösterimiyor ise ,yapılan işlemden dolayı çok sayıda insanın büyük mağduriyetler ile karşı karşıya bırakıldığını hatırlatmak isterim. Onun için işverenlerin bu konularda çok dikkatli olmaları gerektiğini bir kez daha hatırlamak isterim.